
Alerji, vücudun bağışıklık sisteminin çoğu durumda zararsız olan maddelere karşı aşırı tepki vermesinden kaynaklanır. Solunum yolu alerjik hastalıklarının yaygın tetikleyicileri arasında polenler, ev tozu akarları, küfler ve hayvan kepeği bulunur. Bu alerjenlere maruz kalma, alerjik rinit (üst solunum yollarının iltihabı), konjonktivit (kaşıntılı, sulu gözler) ve alerjik astım (alt solunum yollarının iltihabı) dahil olmak üzere çeşitli semptomlara yol açabilir.
Bu semptomlar, uygun şekilde tedavi edilmediğinde zamanla kötüleşebilir ve alerjik rinit, astım gelişiminde en önemli risk faktörlerinden biri olarak karşımıza çıkabilir. Solunum yolu alerjik hastalıklarının prevalansı son yıllarda artmış ve hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde artmaya devam etmektedir. Küresel olarak, tahminen 400-500 milyon insan alerjik rinitten etkilenmektedir ve etkilenenlerin % 40’ı çocuktur.
Alerjik rinit hastalarının% 10-20’sinin semptom giderici ilaç kullanımına rağmen iyi kontrol edilmeyen semptomlara sahip olduğu ve bunlardan on tanesinden daha azının alerji immünoterapi tedavisi aldığı tahmin edilmektedir.
Alerji Belirtileri
Alerjik reaksiyon belirtileri, alerjenin vücuda nasıl girdiğine bağlı olabilir. Örneğin polen gibi havadaki bir alerjen, burundan nefes alımıyla vücuda girer ve genellikle burun nezlesi olarak da bilinen alerjik rinit gibi burun, gözler, sinüsler ve boğazda semptomlara neden olur.
Öte yandan, gıda alerjisi, mide veya bağırsak problemleriyle daha sık ilişkilidir ve kurdeşenlere neden olabilir. Alerjik reaksiyonlar aynı anda vücudun birkaç bölümüne etki edebilir. Alerjik reaksiyonların belirtileri hafif, şiddetli veya hayatı tehdit edici olabilir. Etkilenen organlara göre kategorize edilebilirler, bunlar:
- Cilt: kurdeşen, egzama ve yüz şişmesi
- Solunum sistemi: belirtileri burun (saman nezlesi), boğaz (şişlik) ve akciğerleri (öksürük, hırıltı, bronkospazm) etkileyebilir
- Gastrointestinal sistem: bulantı, kusma, mide ağrıları ve ishal
- Kardiyovasküler sistem: zayıf hissetme, halsizlik, solgunluk, gevşeklik (özellikle bebeklerde) ve çöküntü.
Alerjik semptomlar sadece lokal olarak ortaya çıkabilir – örneğin bir arı sokmasına bağlı lokalize şişlik – veya genellenebilirler (yaygın). Bir anafilaktik reaksiyon, genelleştirilmiş bir alerjik reaksiyonun, solunum ve / veya kardiyovasküler sistemleri, ayrıca deri ve / veya gastrointestinal yolu etkilediği durumdur.
Alerji Hastalıklarında Tanı
Alerji durumunun olup olmadığını değerlendirmek için doktorunuz;
- Alerji belirtileri ve semptomları hakkında ayrıntılı sorular sorar
- Ayrıntılı fizik muayene yapar
- Belirtilerin ve olası tetikleyicilerin ayrıntılı bir günlüğünü tutmanızı isteyebilir.
Gıda alerjileri
Yiyecek alerjileri şişlik, kurdeşen, mide bulantısı, yorgunluk ve daha fazlasını tetikleyebilir. Bir kişinin gıda alerjisi olduğunu fark etmesi biraz zaman alabilir. Yemekten sonra ciddi bir tepkiniz varsa ve nedenini bilmiyorsanız, hemen bir alerji uzmanına görünün.
Mevsimsel alerjiler
Mevsimsel alerjiler, halk arasında bilinen adıyla saman nezlesi semptomları, soğuk algınlığı semptomlarını taklit edebilir. Tıkanıklık, burun akıntısı ve şişmiş gözleri içerir.
Şiddetli alerjiler
Şiddetli alerjiler anafilaksiye neden olabilir. Anafilaksi yani alerjik şok, nefes alma güçlüklerine, baş dönmesine ve bilinç kaybına yol açabilecek yaşamı tehdit eden bir acil durumdur. Olası bir alerjenle temas ettikten sonra bu semptomları yaşıyorsanız, derhal tıbbi yardım almanız gerekir. Müdahale edilmeyen anafilaksi, ölüme neden olabilir.
Ciltte Oluşan Reaksiyonlar
Deri alerjileri, bir alerjinin belirtisi olabilir. Bir alerjene maruz kalmanın doğrudan sonucu da olabilirler. Örneğin, alerjiniz olan bir yemeği yemek çeşitli belirtilere neden olabilir. Ağzınızda ve boğazınızda karıncalanma yaşayabilirsiniz. Ayrıca bir kızarıklık geliştirebilirsiniz.
Bununla birlikte kontakt dermatit, cildinizin bir alerjenle doğrudan temas etmesinden kaynaklanır. Temizlik ürünü veya bitki gibi alerjiniz olan bir şeye dokunursanız bu olabilir.
Cilt alerjisi türleri şunları içerir:
Döküntüler: Cilt bölgeleri tahriş olmuş, kırmızı veya şişmiş ve ağrılı veya kaşıntılı olabilir. Döküntüler, cilt alerjisinin en yaygın belirtilerinden biridir.
Egzama: Deri lekeleri iltihaplanır, kaşınabilir ve kanayabilir.
Kontakt dermatit: Bir alerjenle temastan hemen sonra kırmızı, kaşıntılı cilt lekeleri gelişir.
Kurdeşen: Deri yüzeyinde çeşitli boyut ve şekillerde kırmızı, kaşıntılı ve kabarık lekeler oluşur.
Şişmiş gözler: Gözler sulu veya kaşıntılı olabilir ve “kabarık” görünebilir.
Kaşıntı: Deride tahriş veya iltihaba yol açar.
Yanma: Deri iltihabı, ciltte rahatsızlık ve batma hissine neden olur.
Alerjilerin Nedenleri
Alerjilerin genetik bir bileşeni vardır. Bu, ebeveynlerin onları çocuklarına aktarabileceği anlamına gelir. Bununla birlikte, alerjik reaksiyona yalnızca genel bir yatkınlık genetiktir. Spesifik alerjiler aktarılmaz. Örneğin, annenizin kabuklu deniz hayvanlarına alerjisi varsa, bu sizin de olacağınız anlamına gelmez.
Yaygın alerjen türleri şunları içerir:
Hayvansal tüyleri: Bunlara evcil hayvan tüyü, toz akarı atığı ve hamamböceği dahildir.
İlaçlar: Penisilin ve sülfa ilaçları yaygın tetikleyicilerdir.
Gıdalar: Buğday, fındık, süt, kabuklu deniz ürünleri ve yumurta alerjileri yaygındır. Bununla birlikte alerjik reaksiyona neden olan çok sayıda yiyecek vardır.
Böcek sokmaları: Bunlar arılar, eşek arısı ve sivrisinekleri içerir.
Küf: Küften gelen havadaki sporlar bir alerjik reaksiyonu tetikleyebilir.
Bitkiler: Çimen, yabani ot ve ağaçlardan elde edilen polenler ile zehirli sarmaşık ve zehirli meşe gibi bitkilerden elde edilen reçineler çok yaygın bitki alerjenleridir.
Diğer alerjenler: Genellikle lateks eldivenlerde bulunan lateks ve nikel gibi metaller de yaygın alerjenlerdir.
Alerji Tedavileri
Alerjiden kaçınmanın en iyi yolu, reaksiyonu tetikleyen şeylerden uzak durmaktır. Bu mümkün değilse, bazı tedavi seçenekleri mevcuttur.
İlaç tedavisi
Alerji tedavisi genellikle semptomları kontrol etmek için antihistaminikler gibi ilaçları içerir. Bu ilaçlar reçetesiz veya reçeteli olabilir. Alerji uzmanınızın önerdiği ilaçlar, alerjinizin ciddiyetine bağlı olarak değişir.
İmmünoterapi – Alerji Aşısı
Alerji aşısı, vücudun alerjinize alışmasına yardımcı olmak için birkaç yıl boyunca birkaç enjeksiyon içerir. Başarılı immünoterapi, alerji semptomlarının geri dönmesini önleyebilir.
Acil epinefrin
Ciddi, yaşamı tehdit eden bir alerjiniz varsa, acil epinefrin iğnesini yanınızda taşımanız gerekir. Adrenalin oto enjektörün, kullanılması gereken durumlar ve kullanım şekli ile ilgili alerji uzmanınız size eğitim verecektir.